Ga 3

DOWODY BIBLIJNE PRAWDZIWOŚCI EWANGELII PAWŁOWEJ
Usprawiedliwienie Galatów - faktem bezspornym
3 1 O, nierozumni Galaci! Któż was urzekł, was, przed których oczami nakreślono obraz Jezusa Chrystusa ukrzyżowanego? 2 Tego jednego chciałbym się od was dowiedzieć, czy Ducha otrzymaliście na skutek wypełnienia Prawa za pomocą uczynków, czy też stąd, że daliście posłuch wierze?* 3 Czyż jesteście aż tak nierozumni, że zacząwszy duchem, chcecie teraz kończyć ciałem?* 4 Czyż tak wielkich rzeczy doznaliście* na próżno? A byłoby to rzeczywiście na próżno. 5 Czy Ten, który udziela wam Ducha i działa cuda wśród was, [czyni to] dlatego, że wypełniacie Prawo za pomocą uczynków, czy też dlatego, że dajecie posłuch wierze?
Wzorem Abrahama*
6 W taki sam sposób Abraham uwierzył Bogu i to mu poczytano za sprawiedliwość. 7 Zrozumiejcie zatem, że ci, którzy polegają na wierze, ci są synami Abrahama. 8 I stąd Pismo widząc, że w przyszłości Bóg na podstawie wiary będzie dawał poganom usprawiedliwienie, już Abrahamowi oznajmiło tę radosną nowinę: W tobie będą błogosławione wszystkie narody*. 9 I dlatego tylko ci, którzy polegają na wierze, mają uczestnictwo w błogosławieństwie wraz z Abrahamem, który dał posłuch wierze*.
USPRAWIEDLIWIENIE A PRAWO I OBIETNICA
Prawo źródłem przekleństwa*
10 Natomiast na tych wszystkich, którzy polegają na uczynkach Prawa, ciąży przekleństwo. Napisane jest bowiem: Przeklęty każdy, kto nie wypełnia wytrwale wszystkiego, co nakazuje wykonać Księga Prawa. 11 A że w Prawie nikt nie osiąga usprawiedliwienia przed Bogiem, wynika stąd, że sprawiedliwy z wiary żyć będzie. 12 Prawo nie opiera się na wierze, lecz [mówi]: Kto wypełnia przepisy, dzięki nim żyć będzie. 13 Z tego przekleństwa Prawa Chrystus nas wykupił - stawszy się za nas przekleństwem*, bo napisane jest: Przeklęty każdy, którego powieszono na drzewie - 14 aby błogosławieństwo Abrahama stało się w Chrystusie Jezusie udziałem pogan i abyśmy przez wiarę otrzymali obiecanego Ducha
Wyższość obietnicy
15 * Bracia, użyję przykładu ze stosunków między ludźmi. Nikt nie obala ani zmienia testamentu prawnie sporządzonego, choć jest on jedynie dziełem ludzkim. 16 Otóż to właśnie Abrahamowi i jego potomstwu dano obietnice. I nie mówi [Pismo]: "i potomkom", co wskazywałoby na wielu, ale [wskazano] na jednego: i potomkowi twojemu, którym jest Chrystus*. 17 A chcę przez to powiedzieć: testamentu, uprzednio przez Boga prawnie ustanowionego, Prawo, które powstało czterysta trzydzieści lat później, nie może obalić tak, by unieważnić obietnicę. 18 Bo gdyby dziedzictwo pochodziło z Prawa, tym samym nie mogłoby pochodzić z obietnicy. A tymczasem przez obietnicę Bóg okazał łaskę Abrahamowi. 19 Na cóż więc Prawo? Zostało ono dodane ze względu na wykroczenia* aż do przyjścia Potomka, któremu udzielono obietnicy; przekazane zostało przez aniołów*; podane przez pośrednika. 20 Pośrednika jednak nie potrzeba, gdy chodzi o jedną osobę, a Bóg właśnie jest sam jeden*. 21 A czy może Prawo to sprzeciwia się obietnicom Bożym? Żadną miarą! Gdyby mianowicie dane było Prawo, mające moc udzielania życia, wówczas rzeczywiście usprawiedliwienie płynęłoby z Prawa. 22 Lecz Pismo poddało* wszystko pod [władzę] grzechu, aby obietnica dostała się na drodze wiary w Jezusa Chrystusa tym, którzy wierzą.
Ograniczone zadanie Prawa
23 Do czasu przyjścia wiary byliśmy poddani pod straż Prawa i trzymani w zamknięciu aż do objawienia się wiary. 24 Tym sposobem Prawo stało się dla nas wychowawcą*, [który miał prowadzić] ku Chrystusowi, abyśmy z wiary uzyskali usprawiedliwienie. 25 Gdy jednak wiara nadeszła, już nie jesteśmy poddani wychowawcy 26 Wszyscy bowiem dzięki tej wierze jesteście synami Bożymi - w Chrystusie Jezusie. 27 Bo wy wszyscy, którzy zostaliście ochrzczeni w Chrystusie, przyoblekliście się w Chrystusa. 28 Nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika ani człowieka wolnego, nie ma już mężczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie. 29 Jeżeli zaś należycie do Chrystusa, to jesteście też potomstwem Abrahama i zgodnie z obietnicą - dziedzicami.


Przypisy

3,2 - Galaci, poganie z pochodzenia, dzięki cudom towarzyszącym ich nawróceniu (Ga 3,4) przekonali się dowodnie, że przyjęli prawdziwą religię, uzyskując usprawiedliwienie i to zgodnie z zapowiedziami ST o niezwykłych wydarzeniach towarzyszących przyjściu Mesjasza (por. Iz 44,3; Iz 59,21; Jr 31,33n; Ez 11,19; Jl 3,1-5 oraz Dz 2,15-21; Dz 10,44-47; Dz 11,15nn; Dz 15,8n).
3,3 - Aluzja do obrzezania.
3,4 - Inni tłum.: "Czyż tak wiele cierpieliście na próżno?"
3,6 - Abraham został usprawiedliwiony (Rdz 15,6) przed wprowadzeniem obrzezania (Rdz 17,10-14.23-27) i przed nadaniem Prawa na Synaju (Wj 19-31).
3,8 - Rdz 12,3; Rdz 18,18.
3,9 - Judaizujący gorliwcy jako warunek zbawienia wysuwają łączność z Abrahamem. Kontrargument Apostoła: nie polega ona na poddaniu się obrzezaniu, lecz na posiadaniu takiej samej wiary, jaką on miał (por. Łk 19,9).
3,10 - Pwt 27,26; Ha 2,4 (= Rz 1,17; Hbr 10,38); Kpł 18,5. Nie kwestionowanym założeniem było to, że człowiek o siłach przyrodzonych nie zdoła wypełnić wszystkich przepisów Prawa.
3,13 - "Przekleństwem" jest Chrystus, na zasadzie dobrowolnego zadośćuczynienia, przez przyjęcie na siebie solidarności z grzeszną, a więc przeklęta ludzkością. Apostoł cytuje tu Pwt 21,23; zamieniając imiesłów "przeklęty przez Boga" na abstrakcyjny rzeczownik "przekleństwo", żeby nie sugerować, że Chrystus był osobiście przeklęty.
3,15 - Terminy "obietnica" i "testament" są tu używane zamiennie.
3,16 - Hebr. wyraz "nasienie" użyty w Rdz 12,7; może mieć znaczenie zbiorowe - "potomstwo" oraz jednostkowe - "potomek". Św. Paweł podkreśla, że natchniony autor Pięcioksięgu umyślnie użył tego wyrazu w sensie jednostkowym, by można go było odnieść do najważniejszego potomka Abrahama - Chrystusa.
3,19 - "Wykroczenia" - sens może być dwojaki: 1. Prawo, wskazując co dobre a co złe, chroni tym samym od grzechu; 2. Prawo dając poznanie zła, a nie udzielając sił do opierania się jemu, pomnażają upadki. Za sensem drugim przemawia Rz 4,15; Rz 5,20; Rz 7,7; "aniołów" - tak sądziła tradycja żydowska; echem zaś jej są: Dz 7,38.53; Hbr 2,2.
3,20 - Domyślnie: "przy udzielaniu obietnicy". A zatem Prawo, jako nadane przez pośrednictwo anielskie czy ludzkie, jest tym samym niższe od obietnicy, jako udzielonej wprost przez Boga.
3,22 - Dosł.: "zamknęło", tzn. stwierdziło wielokrotnie, że przeklęci są wszyscy nie zachowujący Prawa. Por. Rz 11,32.
3,24 - "Wychowawca" (pedagogiem), dosł.: "prowadzącym chłopców" do szkoły, był w starożytności zasadniczo niewolnik.

Zobacz rozdział